Taras drewniany powstaje z desek z gatunków iglastych (sosna, świerk, modrzew), modyfikowanych termicznie (thermowood) albo z twardych egzotyków (np. bangkirai, ipe). Każdy gatunek ma inną gęstość, stabilność i naturalną odporność na biodegradację. Kompozyt (WPC) to mieszanka mączki lub włókien drzewnych z termoplastem (najczęściej PE lub PP, rzadziej PVC) oraz stabilizatorami i pigmentami. Profile bywają pełne lub komorowe; nowsze deski mają powłokę „capstock”, która ogranicza blaknięcie i wsiąkanie plam.
Wygląd i dotyk
Drewno daje niepowtarzalny rysunek i „ciepły” dotyk. Z czasem naturalnie patynuje do szarości, jeśli nie jest olejowane. Sęki, różnice odcienia i mikropęknięcia są cechą materiału. Kompozyt zapewnia powtarzalny kolor i fakturę; wersje szczotkowane i „kapturowane” lepiej imitują drewno, ale wciąż są bardziej jednorodne wizualnie. Jeśli cenisz żywy charakter i naturalne starzenie – wybierz drewno. Jeśli zależy Ci na konsekwentnym wyglądzie całej powierzchni – przewagę ma kompozyt.
Trwałość i odporność
Drewno iglaste wymaga skutecznej ochrony i detali, które odprowadzają wodę; thermowood i egzotyki są stabilniejsze i trwalsze, ale droższe. Kluczowa jest wentylacja podkonstrukcji i brak kontaktu z wodą stojącą. Kompozyt nie gnije i nie ma drzazg, nie wymaga impregnacji, ale może się rysować i – zwłaszcza w starszych mieszankach bez capstocku – blaknąć od UV. Na zaniedbanych tarasach oba materiały łapią glony, przez co robią się śliskie; regularne mycie to konieczność.
Nagrzewanie i komfort stąpania
Każde poszycie w pełnym słońcu się nagrzewa, a ciemne kolory grzeją się najbardziej. W praktyce wiele kompozytów nagrzewa się silniej niż większość gatunków drewna w tym samym odcieniu, co czuć bosą stopą. Drewno, nawet nagrzane, szybciej „oddaje” ciepło i zwykle mniej parzy. Jeśli taras jest na ekspozycji południowej lub zachodniej, rozważ jaśniejsze kolory, a przy kompozycie – deski z capstockiem i fakturą poprawiającą przyczepność.
Konserwacja i czyszczenie
Drewno trzeba okresowo olejować (zwykle 1–2 razy w roku, zależnie od nasłonecznienia i obciążenia). Olej spowalnia szarzenie, ogranicza wsiąkanie i ułatwia mycie. Kompozyt nie wymaga oleju, ale potrzebuje systematycznego czyszczenia: miękka szczotka, łagodny detergent, płukanie. Tłuste plamy najlepiej usuwać od razu; na deskach bez capstocku mogą wniknąć głębiej. Myjka ciśnieniowa jest możliwa dla obu materiałów, lecz z rozsądnym ciśnieniem i dystansem, żeby nie „otworzyć” powierzchni.
Montaż i podkonstrukcja
Niezależnie od materiału taras potrzebuje solidnej podbudowy i spadku 1–2% od budynku, aby woda nie zalegała. Przy drewnie zachowuje się przerwy między deskami i dba o wentylację legarów (oddzielenie od podłoża, dystanse, taśmy). Kompozyt ma większą rozszerzalność cieplną – wymaga starannego zostawienia szczelin na końcach desek i w miejscach styku z elementami stałymi oraz trzymania rozstawu legarów według instrukcji producenta (często gęstszego niż pod twarde drewno). Popularne są ukryte klipsy, ale w strefach krawędziowych i przy zakończeniach przewiduje się elementy maskujące.
Antypoślizg i bezpieczeństwo
Antypoślizg zależy od faktury i czystości. Deski ryflowane nie zawsze są bezpieczniejsze – w rowkach łatwiej zalega brud i woda. Na zewnątrz lepiej sprawdzają się powierzchnie szczotkowane o drobnej teksturze, z regularnym myciem, szczególnie w strefach zacienionych. Zimą oba materiały wymagają odśnieżania delikatnymi narzędziami i unikania soli, która może uszkodzić powierzchnię i okucia.
Ekologia i ślad środowiskowy
Drewno to surowiec odnawialny; wybieraj certyfikaty FSC/PEFC i gatunki dopasowane do warunków. Dobrze zaprojektowane detale (wentylacja, brak zastoin) realnie wydłużają życie tarasu – a im dłuższa trwałość, tym lepszy bilans środowiskowy. WPC często zawiera komponenty z recyklingu (drewno i plastik), co jest plusem na starcie, ale koniec życia materiału bywa trudniejszy, bo to kompozyt wieloskładnikowy. Ostateczny „ślad” zależy od składu, transportu i długości użytkowania – nie ma jednej odpowiedzi, co zawsze jest bardziej eko bez kontekstu.
Koszty w całym cyklu życia
Na starcie miękkie drewno bywa najtańsze, kompozyt – droższy, a dobre drewno modyfikowane lub egzotyczne – porównywalne z jakościowym WPC. W eksploatacji drewno „kosztuje” oleje i robociznę, ale łatwo je punktowo odnowić (szlif, nowy olej). Kompozyt ma mniejsze wymagania serwisowe, lecz ewentualne wymiany i dopasowanie koloru po latach mogą być trudniejsze (seria/odcień może się zmienić). O wyniku decydują jakość desek, projekt detali, ekspozycja na słońce i Twoja gotowość do regularnej pielęgnacji.
Kiedy wybrać drewno
Wybierz drewno, jeśli chcesz naturalnego wyglądu i dotyku, akceptujesz sezonowe olejowanie i masz możliwość zapewnienia dobrej wentylacji oraz spadków. Na tarasy częściowo zadaszone lub osłonięte drewno daje świetny efekt, a thermowood i egzotyki odwdzięczą się większą stabilnością. To także dobry wybór, jeśli cenisz możliwość renowacji i „resetu” powierzchni po latach.
Kiedy lepszy kompozyt
Postaw na kompozyt, jeśli priorytetem jest niska obsługa, brak drzazg i równa, przewidywalna powierzchnia. Sprawdza się przy intensywnym użytkowaniu, na balkonach i w strefach przy basenie (pod warunkiem odpowiedniej faktury i regularnego czyszczenia). Na mocno nasłonecznionych ekspozycjach wybieraj jaśniejsze odcienie i deski z capstockiem, aby ograniczyć nagrzewanie i blaknięcie, oraz pamiętaj o szczelinach dylatacyjnych zgodnych z instrukcją.
Podsumowanie
Nie ma jednego zwycięzcy „z definicji”. Drewno to autentyczny wygląd, przyjemny dotyk i możliwość odnowienia, ale wymaga systematycznej ochrony i bardzo dobrych detali odwodnienia. Kompozyt daje przewidywalność, mniejszą obsługę i brak drzazg, lecz może się bardziej nagrzewać, bywa podatny na rysy i wymaga rygorystycznego zachowania szczelin montażowych. Decyzję oprzyj na ekspozycji słońca, planie pielęgnacji, oczekiwanym komforcie termicznym pod stopą oraz budżecie w całym cyklu życia. Dobrze zaprojektowany, poprawnie ułożony i regularnie czyszczony taras – niezależnie od materiału – posłuży przez długie lata.